12 september 2019
Op 11 september vond de officiële schenking plaats van 5 Oncomfort Sedakits door VZW Voor Kinderen aan de kinderafdeling het Sint-Andriesziekenhuis, O.L.V. van Lourdes Waregem, Sint-Jozefskliniek Izegem, AZ Delta Roeselare en UZ Gent.
Deze nieuwe digitale therapie met virtuele realiteit biedt artsen en verpleegkundigen de mogelijkheid om angst en pijn bij kinderen zonder medicatie te verminderen of elimineren, ook wel digitale sedatie genaamd. Dankzij deze digitale sedatie zijn patiëntjes minder bang, kan de procedure sneller verlopen en zijn er minder bijwerkingen. De kit werd afgelopen zomer al in gebruik genomen en de ervaringen zijn uitermate positief, zowel voor patiëntjes en hun ouders als voor onze medewerkers.
Een warme dankjewel aan VZW Voor Kinderen die dit mogelijk maakte!
Enkele getuigenissen
Wendy, hoofdverpleegkundige Sint-Andriesziekenhuis Tielt:
“Wij gebruiken de VR bril regelmatig bij kinderen die angstig zijn voor het plaatsen van een infuus, een bloedafname, vaccinatie, lumbaal punctie, …
Onlangs hadden wij een jongen van 6 jaar die zeer angstig was voor een bloedafname. Hij was de week voordien geprikt geweest in Polen en de procedure was daar niet zo vlot verlopen . We hebben hem laten kiezen om een spelletje te spelen via de VR bril of om naar de vissen te kijken. Hij koos ervoor om naar de vissen te kijken. Na enkele minuten konden wij de bloedafname starten en het kind was zeer rustig tijdens de procedure. We hebben hem nauwelijks moeten vasthouden. Na het afzetten van de bril keek hij heel verwonderd naar de pleister op zijn arm, want de bloedafname was al voorbij en hij had het nauwelijks gemerkt. De mama was ook heel erg blij met de manier waarop we het hadden aangepakt. Ze was ons heel erg dankbaar. Als verpleegkundige heb je achteraf ook een heel goed gevoel.”
Hendrik, hoofdverpleegkundige kinderafdeling O.L.V. van Lourdes Ziekenhuis Waregem:
“Tijdens het verlof was bij een patiëntje een kleine, niet-dringende ingreep gepland. Het meisje van 8 jaar oud kreeg vooraf de nodige informatie over het verloop van de operatie. Bij opname werd alles nog eens uitgelegd. Na een korte wachttijd en het krijgen van de voorgeschreven premedicatie mocht zij, in het bijzijn van de papa, vertrekken naar het operatiekwartier. Na de ingreep werd het meisje terug naar de kamer gebracht. In de recovery kreeg zij via het infuus de maximale pijnstilling toegediend. Toch had het meisje nog heel veel pijn en vroeg of zij nog extra medicatie kon bijkrijgen. In samenspraak met ons patiëntje en haar familie kreeg zij de VR-bril opgezet. Het resultaat was dat het patiëntje op korte termijn heel rustig werd en uiteindelijk zelfs in slaap viel. Tegen de tijd dat zij wakker werd had ook de toegediende medicatie optimaal gewerkt en waren de pijnklachten draaglijk en aanvaardbaar geworden. Conclusie : mits een minimale tijdsinvestering (+/- 5") was niet enkel het patiëntje tevreden, maar kreeg ook de familie en de verpleegkundige van dienst een positief gevoel over de toegediende sedatie.”
Sofie, hoofdverpleegkundige Sint-Jozefskliniek Izegem:
- Een meisje van 7 jaar kwam langs voor een bloedafname. Ik heb het verloop van de bloedafname op voorhand uitgelegd en er werd een pleister met lokale verdoving aangebracht. Na de inwerktijd van de pleister startten we de toelichting van de procedure van de VR-bril. Het meisje vond het een gekke bril, haar ouders vonden het grappig. Het kind plaatste de bril zelf op haar neus zodat die zeker goed stond. Het toestel met het Stella-programma werd erin geplaatst. Hierin begeven de kinderen zich in een ruimte waar ze door hoofdbewegingen punten met mekaar kunnen verbinden om zo tot een leuk figuurtje te komen. Hierbij worden ze door een rustige stem aangemoedigd en wordt het spel afgewisseld met ademhalingsoefeningen. We zagen het kind meegaan in het verhaal en het ademde rustig in en uit op commando van de stem die we hoorden. Het meisje was niet angstig en was volledig in de ban van het spel. Ondertussen prikten wij bloed en brachten een verzorgende pleister aan. Toen we haar zegden klaar te zijn met ons werk deed zij de bril af en was verwonderd een pleistertje te zien en te horen dat alles al achter de rug is. Met een blij gezichtje vertrok ze terug naar huis. Ook de ouders waren opgelucht dat alles vlot verliep, ze zeiden op voorhand wat schrik te hebben gehad door een vroegere ervaring. De totale duurtijd nam ongeveer 15 minuten in beslag. Voor de verpleegkundigen is dit een andere werkwijze. Ze moeten de werkwijze van de VR-bril uitleggen en dienen zich zo goed mogelijk voor te bereiden zodat het er tijdens de techniek zo stil mogelijk aan toe gaat. Het voordeel hiervan is dat de patiënt/ouders rustiger is/zijn en dat het kind hierdoor beter meewerkt waardoor het geheel vlotter verloopt.
- Een jongen van 5 jaar werd enkele maanden geleden opgenomen voor een infuustherapie. Hij diende recent opnieuw een infuus te krijgen. Hij was er deze keer niet gerust in, want hij moest denken aan het onaangename gevoel van de vorige keer. Tijdens zijn huidige opname hebben we de werkwijze van de VR-bril uitgelegd. Theoretisch gezien is de patiënt te jong om de toepassing te gebruiken. Dit kind was echter matuur voor zijn leeftijd en we stelden het aan hem voor. Hij was onmiddellijk enthousiast. Ook het programma Stella werd hier opgestart. Hij mocht zelf de bril aandoen en vond dit heel plezant. Het kind ging volledig in het spel op, beschreef alles wat hij zag en was competitief om zoveel mogelijk figuurtjes te maken. Het plaatsen van het infuus verliep erg vlot en achteraf praatte het kind nog na over zijn fijne ervaring. Het was superleuk en hij wil dit zeker nog een keer doen. Mama zag een duidelijk verschil bij de vorige keer en was heel positief over de innovatieve toepassing.
Ann Demeester, kinderarts AZ Delta campus Menen:
- Procedure door nachtverpleegkundige
De VR-bril werd gebruikt bij een meisje van 11 jaar om een katheter te herplaatsen. Wegens prikangst werd de eerste katheter geplaatst onder lachgas-sedatie, met matig succes volgens de mama. Vooraf werd uitgebreid uitleg gegeven aan zowel kind als ouder, ze konden kennismaken met de bril door middel van de korte aqua-module. Na het aanbrengen van een verdovende zalf en met gebruik van de aqua-module (15’) kon de procedure heel vlot worden uitgevoerd. Nadien waren het meisje en de mama erg positief. Bij een volgende interventie zouden ze de VR-bril verkiezen boven sedatie met lachgas. De nachtverpleegkundige vindt het een voordeel dat de VR-bril mits een opleiding zelfstandig gebruikt kan worden, bijvoorbeeld bij noodzaak tot prikken tijdens de nacht. Een bijkomend voordeel is dat er meerdere talen beschikbaar zijn, waardoor de taalbarrière voor een stuk wordt opgevangen. Dit brengt rust bij zowel patiënt als zorgverlener. - Procedure in de consultatieruimte door arts alleen
De VR-bril werd gebruikt bij een 7-jarige voor vaccin. Gekende prikangst, prikken was niet gelukt op school via clb vorig jaar, waardoor het vaccin van 6 jaar ook al uitgesteld was. De uitleg over de bril werd een weekje voordien gegeven tijdens een consultatie aan moeder en kind. Er werd een verdovende zalf aangebracht 1 uur voor de toediening van de prik, ter hoogte van de prikplaats. De bril werd opgezet in de consultatieruimte, door de arts zelf. De moeder werd aangemaand om niets te zeggen, en de klever met verdovende zalf werd verwijderd tijdens de inductiefase, de jongen reageerde al niet. Eenmaal in de hypnotische fase werd de prik zonder enig probleem toegediend. De jongen reageerde even met het optrekken van de schouder maar zei niets. Nadien zei hij dat hij niets had gevoeld. Hij was heel trots op zichzelf, en moeder en zoon waren heel tevreden: “We komen terug voor de volgende prik!” De arts kan de bril dus zelfstandig gebruiken, er is wel een voorafgaand gesprek aangewezen om de procedure toe te lichten. Maar dit loont zeker de moeite bij kinderen met prikangst. Zeker op langere termijn werkt dit tijdsbesparend, als patiënt en ouder mee zijn in het verhaal. De procedure is wel heel dankbaar voor alle betrokkenen!
Annick Van Rompaey, pedagogisch medewerker UZ Gent
De Oncomfort VHR bril wordt voor verschillende doeleinden ingezet op de dienst SPA.
- Voor procedures/onderzoeken:
Zo hebben we (de pedagogisch medewerkers) de mogelijkheid om de kinderen/jongeren te laten kennismaken met de VHR bril vóór een procedure (bloedafname, plaatsen van een infuus, wondzorg, sonderen, …), zodat ze hierover al enige duidelijkheid hebben (en dus meer controle). We gebruiken dan meestal de Aqua module zodat er eveneens al een mogelijk leereffect kan zijn op het controleren van hun ademhaling (ifv hypnotisch effect tijdens de procedure). De Sedakit heeft ook de mogelijkheid om kinderen/jongeren een geplande MRI/NMR hebben, voor te bereiden op een speelse manier. Ze krijgen een voorbereiding door de pedagogisch medewerkers, en kunnen daarna (via de Spacio module) dan het geluid van de NMR al horen. - Tijdens procedures:
De Sedakit werd op SPA al gebruikt tijdens verschillende procedures. Zo werd hij bijvoorbeeld intensief gebruikt bij een meisje van 16 jaar na een scolliose operatie. De dagelijkse wondzorg nadien gebeurde met de VHR bril (Aqua), na enige tijd kon de verzorging gebeuren zonder de VHR bril daar ze via deze module had geleerd om haar focus te leggen op de ademhaling en ze zo zelf het hypnotisch effect tot stand kon brengen. De Sedakit werd op SPA eveneens gebruikt tijdens het plaatsen van een infuus. De jongen (10 jaar) had wel iets gevoeld van het prikken, maar vond vooral de vissen (module Aquakids) “vet cool”. Hij wilde na de prik ook gewoon nog verder kijken, en wilde ook mama laten meegenieten van de onderwaterwereld. - Na procedures/ontspanning:
Kinderen en jongeren ondergaan tijdens een ziekenhuisopname veel momenten die hen angst en stress opleveren. De Sedakit wordt dan ook gebruikt om kinderen/jongeren een moment van ontspanning/relaxatie aan te bieden (Aqua, Nuva, Stella). Ze voelen zich dan even helemaal weg van het ziekenhuis, weg uit hun ziekenhuiskamer, en kunnen zo tot rust komen.